De geboorte van Venus, Alexandre Cabanel
De geboorte van Venus was een van de grote successen van de Salon van 1863, waar het werd gekocht door Napoleon III. Typisch voor Cabanel's virtuoze techniek is deze vlotte en gedisciplineerde schilderkunst een perfect voorbeeld van de populaire en officiële artistieke smaak van die periode. In een eclectische geest die kenmerkend is voor het Tweede Keizerrijk, combineert Cabanel verwijzingen naar Ingres met een 18e eeuwse schilderstijl.
Het mythologische thema is hier echter slechts een voorwendsel voor de uitbeelding van een naaktfiguur die, hoewel geïdealiseerd, toch in een wellustige houding wordt afgebeeld. Emile Zola stelde deze dubbelzinnigheid aan de kaak: " de godin, verdronken in een rivier van melk, lijkt op een heerlijke courtisane, niet van vlees en been - dat zou onfatsoenlijk zijn - maar van een soort roze en witte marsepein".
Deze academische traditie ver achter zich latend, veroorzaakte Manet's Olympia, geschilderd met eerlijkheid en kracht, een groot schandaal.
